Ważne! Odbiurokratyzowanie pracy nauczyciela
24 listopada 2021
MINISTERSTWO EDUKACJI I NAUKI
DEPARTAMENT KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO
ul. Wspólna 1/3, 00-529 Warszawa, tel. (22) 34 74 141, [email protected], www.mein.gov.pl
Jacek Banaś Dyrektor/ – podpisany cyfrowo/
Warszawa, 16 listopada 2021 r.
Dyrektorzy szkół i placówek
Organy Prowadzące szkoły
i placówki
Szanowni Państwo,
w Ministerstwie Edukacji i Nauki podjęte zostały działania ukierunkowane na„odbiurokratyzowanie pracy” szkół i placówek.
Ograniczone zostały obowiązki nauczycieli dotyczące dokumentowania pracy,związane np. ze współuczestniczeniem nauczycieli w działaniach realizowanych w ramach niektórych form nadzoru pedagogicznego. We wrześniu br. wprowadzone zostały zmiany w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego. Zrezygnowano z dwóch dotychczasowych form nadzoru pedagogicznego: ewaluacji i monitorowania. Zmiana ta istotnie zmniejszy obciążenie nauczycieli pracą, inną niż prowadzenie zajęć z uczniami.
Problem biurokracji w dużej mierze wynika z faktu, że w szkołach i placówkach, oprócz dokumentów wymaganych przepisami prawa, tworzonych jest wiele innych dokumentów, np. planów, sprawozdań, raportów, zestawień,regulaminów.
Ministerstwo Edukacji i Nauki, we współpracy z kuratorami oświaty, przygotowało zestawienie przykładów dotyczących tworzenia w szkołach dokumentacji niewymaganej przepisami prawa.
Udostępniając ten materiał mamy nadzieję, że posłuży on pracownikom jednostek systemu oświaty do zweryfikowania potrzeby kontynuowania dotychczasowej praktyki nadmiernego „generowania” dokumentów.
Zestawienie przykładowych dokumentów tworzonych w szkołach i placówkach
(niewymaganych przepisami prawa)
Realizacja podstawy programowej
1. Sprawozdania (cykliczne, np. comiesięczne) lub arkusze monitorowania realizacji programów nauczania przedmiotów (uwzględniających podstawę programową)
2. Uzasadnienia do wyboru podręczników i programów
3. Sprawozdania z ilościowej realizacji godzin wynikających
z ramowych planów nauczania
4. Rozkłady materiałów
5. Plany wynikowe
Działalność wychowawczo-profilaktyczna
6. Klasowe plany pracy wychowawczo-profilaktycznej (zdarzają się również plany pracy wychowawczej z poszczególnych poziomów klas)
7. Sprawozdania z realizacji przyjętego klasowego planu pracy wychowawczo-profilaktycznej
8. Sprawozdania wychowawców klas (śródroczne lub roczne) z podejmowanych działań z klasą
Awans zawodowy nauczycieli
9. „Cząstkowe” sprawozdania (np. co miesiąc, pół roku) z realizacji planu rozwoju zawodowego, składane dyrektorowi szkoły oraz opiekunowi stażu dokumentacja potwierdzająca realizację poszczególnych działań nauczyciela
10. Wykaz szkoleń nauczyciela
Działania dotyczące pracy dydaktycznej, opiekuńczej i wychowawczej
11. Raporty z lekcji przeprowadzonych w czasie nauki zdalnej (temat lekcji, data, klasy, liczba uczniów, zrzuty ekranów, zdjęcia z platform komunikacyjnych)
12. Scenariusze/konspekty zajęć obserwowanych przez dyrektora
13. Raporty z analizy wyników nauczania
14. Sprawozdania wychowawcy klasy
15. Teczki wychowawców klas często jest to powielanie dokumentacji pedagoga
16. Zeszyty zachowania uczniów
17. Sprawozdania (półroczne i roczne) z pracy dydaktyczno-wychowawczej (np. wychowawcy, biblioteki, świetlicy szkolnej itp.)
18. Plany pracy nauczycieli przedszkola (roczne, miesięczne i tygodniowe)
19. Programy i opisy zajęć ponadobowiązkowych (ukierunkowanych na rozwój uczniów, np. dydaktyczno-wyrównawczych, kół zainteresowań) dołączanie do dziennika zajęć szczegółowego programu i opisów prowadzonych zajęć (oprócz tematów)
20. Sprawozdania dotyczące realizacji zajęć dydaktyczno-wyrównawczych, kół zainteresowań
21. Diagnozy dotyczące różnorodnych obszarów działalności szkoły/placówki – tworzenie arkuszy ankiet, opracowywanie wyników ankietowania
Działania inne niż prowadzenie zajęć edukacyjno-wychowawczych
22. Sprawozdania dotyczące organizowanych imprez i uroczystości szkolnych, zadań dodatkowych nauczyciela, konkursów, zawodów, projektów szkolnych itp.
23. Dokumentacja dotycząca konkursów szkolnych
24. Dziennik biblioteki
Sprawdziany/egzaminy wewnętrzne i zewnętrzne
25. Instrukcje przeprowadzania egzaminów zewnętrznych (dot. egzaminu ósmoklasisty i maturalnego) procedury dot. organizowania i przeprowadzania egzaminów zewnętrznych określa CKE
26. Diagnozy i analizy kompetencji i osiągnięć uczniów, często w rezultacie tych diagnoz nie formułuje się wniosków lub formułuje się wnioski uogólnione bez wpływu na planowanie dalszych działań
27. Sprawozdania/raporty ze sprawdzianów „dyrektorskich”, testów kompetencji, badań diagnostycznych, próbnych egzaminów itp. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna
28. Procedury udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej
29. Sprawozdania z udzielanej pomocy psychologiczno-pedagogicznej
30. Dublowanie w dokumentacji w zakresie organizacji kształcenia specjalnego informacji zawartych w orzeczeniach o potrzebie kształcenia specjalnego w IPET-ach i ich modyfikacjach oraz WOPFU-ach powielane są informacje zawarte w orzeczeniach o potrzebie kształcenia specjalnego
31. Teczki uczniów ograniczenie do prowadzenia indywidualnych teczek uczniów wyłącznie dla dzieci/uczniów wskazanych w § 19 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji
Regulaminy i procedury wewnątrzszkolne
32. Regulaminy dotyczące oceniania, np. przedmiotowe systemy oceniania, kryteria oceniania zachowania ucznia (punktowe, algorytmy, wzory służące do ustalania ocen zachowania), regulamin oceniania z zapisami dotyczącymi średniej ważonej)
33. Regulaminy przeprowadzania egzaminów zewnętrznych (np. instrukcja przygotowywania, organizacji i przebiegu przeprowadzania egzaminu maturalnego)
34. Regulamin ucznia prawa i obowiązki ucznia powinny zostać określone w statucie
35. Regulamin korzystania z biblioteki
36. Regulamin dokonywania oceny pracy nauczyciela
37. Procedura dotycząca usprawiedliwiania nieobecności uczniów
Ewaluacja pracy własnej nauczyciela
38. Arkusze samooceny nauczyciela
39. Karty ewaluacji pracy własnej nauczyciela
Współpraca z Rodzicami (również ze środowiskiem lokalnym)
40. Plany i/lub protokoły z zebrań wywiadówek i innych spotkań z rodzicami
41. Zeszyty korespondencji z rodzicami
42. Wzory oświadczeń rodziców o zapoznaniu z poszczególnymi dokumentami szkoły
43. Sprawozdania dotyczące współpracy z rodzicami
44. Sprawozdania dotyczące współpracy ze środowiskiem lokalnym
Inna sprawozdawczość nauczycieli
45. Sprawozdania opisujące wszystko, co nauczyciel robił w danym roku szkolnym, np. wycieczki, formy doskonalenia, plany na przyszłość itp.
46. Sprawozdania wychowawców klas, bibliotekarza, pedagoga, psychologa, logopedy
47. Sprawozdania dotyczące pełnionych przez nauczycieli dodatkowych funkcji np. opiekuna samorządu, opiekuna wolontariatu
48. Sprawozdania z przeprowadzanych konsultacji z uczniami
49. Zestawienia i statystyki dotyczące oceniania i frekwencji uczniów informacje te zawarte są w dziennikach lekcyjnych i dziennikach zajęć
50. Cykliczne sprawozdania dotyczące spotkań i pracy zespołów nauczycielskich (miesięczne, kwartalne, półroczne) – przedmiotowych, zadaniowych, klasowych nauczycieli uczących w danym oddziale)
Dodatkowo dużym obciążeniem dla nauczycieli jest prowadzenie jednocześnie
dziennika w wersji papierowej i dziennika elektronicznego.
Zgodnie z § 21 ust 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie
sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki
dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej
oraz rodzajów tej dokumentacji, za zgodą organu prowadzącego przedszkole,
szkołę lub placówkę, dzienniki mogą być prowadzone wyłącznie w postaci
elektronicznej.