Rola SIP w okresie zagrożenia wirusem
23 lipca 2020
Rola zakładowego społecznego inspektora pracy w szkole i placówce oświatowej w okresie zagrożenia koronawirusem
Zadania zakładowego społecznego inspektora pracy (zsip), jakie ma do spełnienia w szkole i placówce oświatowej, wynikają z jego prawa do kontroli stanu i stopnia zabezpieczenia przez pracodawcę bezpiecznych i higienicznych warunków pracy wszystkich pracowników oraz zagadnień związanych ze stosunkiem pracy tych pracowników. W związku z tym zsip powinien w swoich planach kontrolnych do końca roku kalendarzowego uwzględnić poniższą tematykę wynikającą z zagrożenia epidemicznego.
Tematyka uwzględnia te zagadnienia, które są niezbędne w przygotowaniu placówki do nowych wymogów związanych z pandemią przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa pracowników. Zakres tych działań prowadzonych przez zsip będzie również wynikał ze sposobu prowadzenia zajęć w szkołach i placówkach oświatowych od 1 września 2020 roku, w przypadku kontynuowania zdalnego nauczania.
Tabela. TEMATYKA KONTROLI ZSIP – COVID-19
| Lp. | Tematyka kontroli
|
Komentarz/uwagi |
| 1. | Kontrola obiektów należących do placówki pod kątem zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków korzystania z obiektów.
Art. 4 pkt 1 ustawy o sip |
1. Dokonać kontroli przed końcem wakacji.
2. Dyrektor powołuje komisję – zsip jest członkiem komisji. 3. Jeżeli zsip nie jest członkiem komisji – wniosek zakładowej organizacji związkowej lub zakładowego społecznego inspektora pracy do dyrektora w sprawie powołania zsip do komisji. 4. Uwzględnić obowiązujące wytyczne MEN, GIS i PIP.
|
| 2. | Kontrola planu urlopów wypoczynkowych.
Art. 4 pkt 2 ustawy o sip |
1. Czy sporządzono plan urlopów?
2. Sprawdzić zapisy o urlopach zawarte w TARCZY 4.0, na okoliczność pandemii (dot. urlopów zaległych). |
| 3. | 1. Wykaz materiałów i pomocy dydaktycznych koniecznych do prawidłowego prowadzenia zajęć przez nauczycieli (rozporządzenie MEN z 17 grudnia 2010 r. Dz. U. z 2011 r. nr.6 poz.23).
2. Zasady wypożyczania sprzętu pracownikom à Regulamin pracy
Art. 4 pkt 2 ustawy o sip |
1. Czy dyrektor szkoły sporządził wykaz?
2. Jakie jest przygotowanie do zapewnienia nauczycielom niezbędnych narzędzi do nauczania zdalnego? 3. Sprawdzić czy w regulaminie pracy są odpowiednie regulacje dot. wypożyczania sprzętu? |
| 4. | 1. Zasady przydziału odzieży ochronnej, sprzętu i środków czystości dla pracowników à Regulamin pracy
2. Karty indywidualne zaopatrzenia w środki ochrony indywidualnej/osobistej dla pracowników.
3. Wypłata ekwiwalentu za odzież roboczą i za zakup odzieży ochronnej, środków ochrony osobistej (w przypadku gdy nie jest kupowana przez pracodawcę) à Regulamin pracy
Art. 4 pkt 2 ustawy o sip |
1. Sprawdzić czy w regulaminie pracy są odpowiednie regulacje?
2. Uwzględnić nowe okoliczności pracy w warunkach zagrożenia epidemią koronawirusa.
|
| 5. | Karty oceny ryzyka zawodowego.
Art. 4 pkt. 2 ustawy o sip |
Czy uwzględniono okoliczności związane z pandemią – ryzyko zakażenia patogenami?
|
| 6. | Regulamin zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.
Art. 4 pkt 2 ustawy o sip |
1. Sprawdzić czy w szkole/placówce funkcjonuje regulamin zfśs?
2. Czy regulamin zfśs został uzgodniony z zakładową organizacją związkową? 3. Czy dysponowanie środkami zfśs odbywa się zgodnie z preliminarzem? 4. Czy przyznawanie świadczeń odbywa się w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową? 5. Sprawdzić czy w regulaminie przewidziano sposób składania wniosków w okresie pandemii? |
| 7. | Procedury postępowania w sytuacjach kryzysowych i interwencyjnych opracowane przez dyrektora szkoły.
Art. 4 pkt 2 ustawy o sip |
1. Zwrócić uwagę na nowe zagrożenia w grupie zagrożeń biologicznych – zagrożenie epidemią koronawirusa.
2. Sprawdzić czy pracownicy zostali zapoznani z nowymi procedurami? |
| 8. | Fundusz zdrowotny dla nauczycieli czynnych i nauczycieli emerytowanych.
Art. 4 pkt. 2 ustawy o sip |
Skontrolować:
– czy został utworzony, – sposób naliczania i wykorzystania środków, – sposób informowania zainteresowanych o utworzonym funduszu. |
| 9. | 1. Zasady wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe dla nauczycieli w czasie wykonywania pracy zdalnej à Regulamin wynagradzania nauczycieli jst
2. Wypłacanie nadgodzin pracownikom niepedagogicznym à Regulamin wynagradzania w placówce/ponadzakładowy układ zbiorowy/ustawa o pracownikach samorządowych
Art. 4 pkt. 2 ustawy o sip |
1. Czy dyrektor ustalił zasady zaliczania i dokumentowania godzin poszczególnych zajęć?
2. Czy nauczycielom znane były zasady rozliczania godzin pracy zdalnej?
3. Czy nie zostały naruszone regulacje zawarte w regulaminach wynagradzania? |
| 10. | Planu remontu placówki w okresie wakacji.
Art. 4 pkt. 1 i 6 ustawy o sip |
Czy uwzględniono uwagi/zalecenia (jeżeli były) zsip?
|
Należy również zwrócić uwagę, że uprawnieniem zsip, wynikającym wprost z ustawy o sip (art. 4 pkt 7) jest prowadzenie wśród pracowników akcji informacyjnych i szkoleń z zakresu profilaktyki zagrożeń bezpieczeństwa pracy i prawa pracy. Stąd, w kontekście zagrożenia epidemicznego, istotne jest upowszechnianie wśród pracowników, we współpracy z organizacją związkową i/lub służbą bhp w placówce, zasad postępowania w sytuacjach szczególnych (procedury) oraz przysługujących pracownikom praw (regulamin pracy, regulamin zfśs, regulamin funduszu zdrowotnego). Dlatego w swoich planach zsip powinni uwzględnić, poza działaniami kontrolnymi, także działania edukacyjne (szkolenia, przygotowanie materiałów informacyjnych).
Zakładowy społeczny inspektor pracy opracowuje plan pracy na cały rok szkolny (w trybie pracy placówki), który uwzględnia między innymi zagadnienia dotyczące szkoleń okresowych pracowników w zakresie przeciwdziałania mobbingowi i konfliktom, równouprawnienia pracowników, ochrony danych osobowych, monitoringu, funkcjonowania regulaminów, obowiązkowych badań lekarskich.
Tam gdzie nie funkcjonuje społeczna inspekcja pracy nadzór nad warunkami pracy zgodnie z ustawą o związkach zawodowych sprawuje (w naszym przypadku) ZNP i jego struktury związane z funkcjonowaniem placówki. Aby usprawnić funkcjonowanie SIP w szkołach i placówkach oświatowych należy w strukturze organizacyjnej ZNP (tj. oddział, okręg) dokonać wyboru oddziałowego/powiatowego, okręgowego koordynatora sip, którego zadania dookreśli zarząd oddziału, zarząd okręgu ZNP. Powołani koordynatorzy sip będą nadzorować i doskonalić prace zsip poprzez pomoc i wsparcie w bieżącej pracy, w tym organizowanie szkoleń. Koordynowaniem pracy okręgowych koordynatorów sip winna zajmować się Komisja Ochrony Pracy. Koordynatorzy sip powinni być zapraszani na spotkania z członkami Komisji Ochrony Pracy (1 raz w kwartale na koszt zarządów okręgów).
Biorąc pod uwagę, że podstawowym zadaniem związku zawodowego jest ochrona interesów pracowniczych, w tym warunków bezpiecznej i higienicznej pracy, zagadnienia powyższe winne być priorytetem.
UWAGA!
Przypominamy, że zgodnie z art. 11 ustawy z dnia 24 czerwca 1983 r. o społecznej inspekcji pracy – zakładowy społeczny inspektor pracy ma prawo wydać kierownikowi zakładu pracy, w formie pisemnej, zalecenia usunięcia w określonym terminie stwierdzonych uchybień.
Niewykonanie zalecenia zakładowego społecznego inspektora pracy podlega karze grzywny (orzekanie następuje na podstawie wniosku pochodzącego od inspektora pracy – art. 22 ust. 2 i 3 ustawy o sip).