Dodatek za pracę w warunkach uciążliwych i trudnych – w sytuacji pracy zdalnej.

Odpowiadając na pytanie dotyczące dodatku za pracę w warunkach trudnych, uprzejmie informuję, że prawo do tego dodatku powstaje w przypadku świadczenia pracy określonej w § 8 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31.1.2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek […] (Dz. U. z 2014, poz. 416). Lektura tego przepisu prowadzi do wniosku, że czasem praca w określonym miejscu daje prawo do tego dodatku (§ 8 pkt 1 – 4 Rozporządzenia), a w innych przypadkach praca z określonymi kategoriami uczniów lub wychowanków (pkt 5 – 19).

Nie powinno budzić wątpliwości, że w przypadku pierwszej grupy przepisów, nauczyciel nabędzie prawo do dodatku za trudne warunku pracy w przypadku pracy w określonym miejscu, uznanym przez Ministra za świadczące o wyjątkowym (wyjątkowo trudnym) charakterze pracy, tj. w lesie, pod ziemią, w terenie czy w pomieszczeniach zakładów opieki zdrowotnej i jednostek organizacyjnych pomocy społecznej (pkt 1 – 4).

Jednak druga grupa przepisów znajdujących się w § 8 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31.1.2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek […] (Dz. U. z 2014, poz. 416) za pracę w trudnych warunkach uznaje się prowadzenie przez nauczycieli zajęć wychowawczych bezpośrednio z wychowankami lub na ich rzecz w szkołach, placówkach, zakładach lub schroniskach.

Dokonując wykładni przywołanego przepisu § 8 Rozporządzenia, istotne jest rozstrzygnięcie, czy podstawą wypłaty dodatku jest praca na rzecz uczniów lub wychowanków w budynku jednostki systemu oświaty, czy w ramach stosunku pracy?

W mojej ocenie użycie przyimka „w” należy rozumieć, jako określenie pracy u pracodawcy, w ramach stosunku pracy z jednostką określoną w tym przepisie. Uważam, że Rozporządzenie wyraźnie wskazuje, która praca musi być świadczona w konkretnym miejscu, aby nauczyciel uzyskał prawo do dodatku za prac w trudnych warunkach (por. § 8 pkt 1 do 4 Rozporządzenia, które wskazują konkretne miejsce wykonywania pracy). Dlatego też stoję na stanowisku, że pozostałe punkty przywołanego paragrafu odnoszą się do pracodawcy (pracy u pracodawcy). Jeżeli zatem nauczyciel będzie wykonywał pracę z wykorzystaniem technik kształcenia na odległość, będzie mu przysługiwał dodatek za pracę w warunkach trudnych. Argumentację tę wzmacnia fakt, że nauczyciel w dalszym ciągu wykonuje taką samą pracę, a jedynie pracodawca poleca mu zmianę sposobu jej wykonywania (z świadczenie pracy w siedzibie pracodawcy – w świadczenie pracy na odległość, tj. kształcenie zdalnie).

Liczę, że powyższe wyjaśnienia okażą się pomocne.

Krzysztof Stradomski
prawnik
koordynator ds. prawnych
Zespół Organizacji i Współpracy
Zarząd Główny Związku Nauczycielstwa Polskiego